7 Eylül 2013 Cumartesi

Kör Baykuş - Sâdık Hidâyet


Modern İran edebiyatının kurucularından Sâdık Hidâyet'in 1936'da Bombay'da yayımladığı başyapıtı, kendi deyişiyle "özenle hesaplanmış, net, bilinçli etkilerle dolu" ve "her sayfası bir partisyon gibi düzenlenmiş" Kör Baykuş (Bûf-i Kûr), öteki yapıtları gibi, pek çok dile çevrildi, sadece Fransa'da (André Rousseaux: "Bu roman bence ülkemizin edebiyat tarihinde özel bir etki bırakmıştır") değil pek çok ülkede pek çok yazarı etkiledi.

Kör Baykuş, 1977'de Behçet Necatigil'in unutulmaz çevirisiyle Varlık Yayınları'ndan çıkmıştı. Philippe Soupault'nun "Yirminci yüzyılın düşlemsel edebiyatında bir başyapıt, André Breton'un ise "Başyapıt diye bir şey varsa o da budur" sözleriyle nitelediği bu kült romanı, yine Necatigil'in çevirisinden, Necatigil'in "önsöz"ü ("Türkçede İran Edebiyatı ve Doğumunun 75. Yılında Sâdık Hidâyet") ve Bozorg Alevî'nin "sonsöz"ü ("Sâdık Hidâyet'in Biyografyası") ile sunuyoruz.

Kapaktaki Portre: Cevâd Alizâde

İndir (Odt)

4 Ağustos 2013 Pazar

Taşeronluk ve Fason Üretim - Yıldırım Koç


1980'li yıllardan itibaren ülkemizdeki taşeronluk uygulamalarında bir yaygınlaşma görüldü. 1990'lı yıllarda ise hem kamu sektöründe, hem de özel sektörde taşeronlaşmada bir patlama yaşandı. Taşeronlaşma, kayıt-dışı sektörle ve kayıt-dışı istihdamla birlikte gelişti. Ayrıca, taşeronlaşmanın bir biçimi olan fason üretim de özellikle 1990'lı yıllarda yaygınlaştı. Özel sektörde bazı işyerleri, işçileri sendikasızlaştırmak veya sendikalı işçilerin toplu sözleşme masasındaki pazarlık gücünü azaltabilmek amacıyla bu uygulamalara başvurdu ve başvuruyor.

TÜRK-İŞ, taşeronluk ve fason üretim gibi uygulamaların işçi hak ve özgürlüklerine zarar vermesine karşıdır. Bu kitapçık, bu sorunların boyutlarını ele almakta, işçi haklarını korumada kullanılabilecek araçları sunmakta ve TÜRK-İŞ'in bugüne kadar bu alandaki çabalarını özetlemektedir.

İÇİNDEKİLER
  • Sunuş
  • Giriş
  • Taşeronluk ve Fason Üretim Nasıl Yaygınlaştırıldı?
  • İşverenler Taşeronluğu ve Fason Üretimi Niçin İstiyor?
  • Taşeronluğun ve Fason Üretimin İşçiler ve Sendikalar Açısından Zararları
  • Taşeronluk ve Fason Çalışma Devlete ve SSK'ya Nasıl Zarar Veriyor?
  • Taşeronluğun ve Fason Üretimin Olumsuz Etkileriyle Başedebilmek İçin Neler Yapılabilir?
  • TÜRK-İŞ'in Girişimleri
  • Sonuç

İndir (Pdf)
İndir (Odt)

15 Kasım 2010 Pazartesi

Sverdlov: Urallı Delikanlı - Klavdiya Sverdlova


Bu kitapta Klavdiya Timofeyevna, parti çalışmaları içinde yaşamını birleştirdiği Sverdlov'un mücadele yaşamını, öncesi ve ortak yaşamlarıyla da birleştirerek, neredeyse eksiksiz bir biyografik romana konu etmiş.

Bir devrim önderinin yaşamöyküsünün merkezinde elbette ki, mücadele yaşamı durur. Diğer bütün yaşananlar; çocukluk, gençlik, evlilik, çocuk vb. bu merkezin etrafında, ona tabi bir şekilde yerlerini alırlar. Sverdlov'un yaşamı, aynı zamanda özel alana/duygusal ilişkiler alanına ilişkin zengin ve örnek alınacak deneyimler sunuyor.

1905 Devriminde Sverdlov, Ural'da MK'nın temsilcisi olarak tüm parti örgütlerinden sorumlu, 21 yaşında bir "delikanlı"dır. Sverdlov, cezaevini bir okul gibi ele alışıyla da oldukça öğretici bir yaşamın sahibi oluyor. Cezaevinin ona sağladığı yeni eğitim olanağı için; "Kitabı yaşamımla sınıyorum, yaşamı da kitapla" diyor.

Sverdlov, hızlı ve kesin bir şekilde karar verme yeteneği, partiyi ve parti üyelerini bütün süreçlerde en iyi tanıyan biri olması, onu, devrim yapmış ve iktidara gelmiş bir parti ile sınıfın, yeni dönemde yeniden örgütlenmesinin en başındaki pratik-siyasi örgütçü olarak konumlandırmıştır. Parti Merkez Komitesi Sekreteryasında, tüm partiyi yönetecek kararları alıp, yönergeler oluşturur.

Sovyetlerin Tüm Rusya MYK Başkanı olur. Yeni tipte devletin oluşturulması ve bitmez tükenmez işlerin kotarılması için, "en ateşli zamanda ülkenin ihtiyaç duyduğu büyük örgütsel çalışmayı" başaranlardan biri olur Sverdlov.

O öldüğünde Lenin, "Kendisinde olağanüstü bir örgütçülük yeteneğini geliştirmiş olan bu insanın yerine başka birini asla koyamayız, onun boşluğunu asla telafi edemeyiz" demişti.

İndir (Djvu)

Yoldaş Pançuni - Yervant Odyan


İşte, Yoldaşlar Kurulu'nun tüm Dzabılvar Ermenilerine bildirilerle duyurulan kararı:

"Halihazır burjuva aile yapısının, eski çağlardaki baskıcı temeller üzerine oturduğunu...

Bir kadının sadece kocasına ait olmasının, mülkiyet gibi yanlış bir prensipten doğduğunu...

İlkel toplumlarda, kadının belli bir eşe değil, genelde toplumun tümüne ait olduğunu...

Hıristiyan aile yapısının, çağımızın ruhuyla bağdaşamadığını...

Kadının, kendi bedeninin mutlak sahibi ve onu nasıl kullanacağına karar verme özgürlüğü olduğunu...

Nazlı'nın, özgür iradesiyle Heço'yu bırakıp Sımların Vartanla birlikte olduğunu göz önünde bulundurarak...

Yoldaşlar Kurulu öncelikle Nazlı ve Vartan yoldaşı sarsılmaz ve özgür inançlarından dolayı tebrik ediyor, onların beraberliğini meşru buluyor, Heço'yu baskıcı davranışlarından dolayı kınıyor ve bilinçli Dzabılvarlı kadınları Nazlı yoldaşın kurtuluşunu örnek almaya davet ediyor.

Yaşasın özgür aşk!
Yaşasın özgür birliktelik!
Kahrolsun köleleştiren evlilik!
Kahrolsun aile bağları!
Yaşasın bilinçli saflar!
"

Aras Yayıncılık, ünlü Ermeni Yazar Şirvanzade'nin "mizah için doğmuş en büyük Ermeni mizah ustası" olarak kabul ettiği Yervant Odyan'ın artık bir kült haline gelmiş başyapıtı yoldaş Pançuni'yi, 2000'deki ilk Türkçe baskısından sonra yeni bir tasarımla bir kez daha yayımladı.

Yoldaş Pançuni, yirminci yüzyılın başında yaşayan hayali bir devrimci kahramanın, Pançuni'nin başından geçen, daha doğrusu başınını altından çıkan olayları, tarihsel bir temele oturtmayı ihmal etmeden aktarıyor. Pançuni'yi okurken, "doğru ilke ve tasarıların bile, demagog, hayalperest ve sorumsuz okumuş cahiller tarafından, mevcut şartlar dikkate alınmadan uygulandıklarında nasıl yıkıcı olabilecekleri"ni düşünüyor insan ister istemez.

Don Quijote, Pickwick, Tartarin gibi, insanlığın büyük ailesine mensup bir kahraman olan Yoldaş Pançuni, gerçeğin mizahlaştığı noktada okurunu yakalıyor ve hiç bırakmıyor. Ünlü Ermeni çizer, Mısır karikatürünün kurucularından 1888'de Malatya'da doğan Aleksandr Saruhan'ın 1938'de yayınladığı ve o tarihten beri Yoldaş Pançuni baskılarında kullanılan yaklaşık 150 doyumsuz Pançuni karikatürü de esere eşsiz bir tat katıyor.

Kitabın sonunda, okurların Pançuni'nin yazıldığı dönemin siyasal gelişmelerine daha yakından vakıf olabilmeleri amacıyla, Anaide Ter Minassian'ın Ermeni Devrimce Hareketi'nde Milliyetçilik ve Sosyalizm 1887-1912 adlı kitabından yapılan bir özet de yer alıyor.

(Tanıtım Yazısından)

İndir (Djvu)

12 Kasım 2010 Cuma

Bolşevik Devrimi: Sovyet Rusya Tarihi 1917-1923 (3. Cilt) - Edward Hallett Carr


"Sovyet Rusya ve Dünya" başlıklı bu ciltle birlikte Bolşevik Devrimi tamamlanmış oluyor. Carr yapıtın sonunu, Sovyet tarihinde belli bir dönemin sonuna yerleştirmiştir: 1922-23 kışında rejim yerleşmiş, ilk kez bir güvenlik hissi doğmuş, ekonomik iyileştirme dalgası zirveye ulaşmıştır. Yeni tarım ve çalışma kanunları ile medeni kanun hukuki istikrar vaat etmektedir. Devrim yatışmıştır - Carr bundan sonrasını artık farklı, yeni bir dönem olarak değerlendirir.

Bu üçüncü cilt, Sovyet Rusya'nın dış dünyayla kurduğu çok renkli, ama bir o kadar da karmaşık, iç içe geçmiş ilişkilerini, keskin ayrımlara gitmeden resmin bütününü canlandırarak anlatmayı başarıyor. Bu cildi okurken, artık uzak bir geçmişte, 20. yüzyılın başında kalmış uluslararası olguların aynı zamanda bugüne, bizlere ne kadar yakın olduğunu düşünmemek mümkün değil.

İndir (Djvu)

Bolşevik Devrimi: Sovyet Rusya Tarihi 1917-1923 (2. Cilt) - Edward Hallett Carr


Bolşevik Devrimi'nin "Ekonomik Düzen" başlığını taşıyan bu cildinde devrimin hemen sonrasındaki tarım, sanayi, ticaret, emek ve sendika, dağıtım ve para politikaları inceleniyor. Devrimin ekonomik hayata etkileri, savaş komünizmi, NEP dönemi ve planlamanın ilk adımları 1917-1923 arasının alt kronolojik dönemleri olarak ele alınıyor.

Bir krizin, yoğun mücadelelerin, teori ve programla gerçek hayat arasındaki zıtlıkların tarihidir bu cilt: Bir yandan devrim için siyasi iktidarın alınmasının yetmediği ortaya çıkar, diğer yandan Bolşeviklerin Rusya'da sosyalizme geçiş için desteğini umdukları Avrupa devrimi gelmemektedir... Burada anlatılan tarihin, sosyalizm düşüncesinin nasıl devletçiliğe itildiğinin, devletçiliğin sınırları içine hapsolduğunun tarihi olduğu da söylenebilir; Carr'ın bugünkü okurları için, "duvarın yıkılışını" görmüş yirminci yüzyıl sonundaki okurları için kitabın taşıdığı anlam da bizce budur.

İndir (Djvu)

Bolşevik Devrimi: Sovyet Rusya Tarihi 1917-1923 (1. Cilt) - Edward Hallett Carr

İngiliz tarihçi E. H. Carr'ın Bolşevik Devrimi tarih yazımında gerçekleştirilmiş en büyük yapıtlardan biri olma özelliğini sürdürüyor. Konusunda bir klasik haline gelen bu başyapıt, Sovyet tarihi üstüne yapılan başka birçok araştırmaya da esin ve başvuru kaynağı olmuştur. Bolşevik Devrimi'nin bu ilk cildi, Bolşevizmin doğuşunu ve gelişmesini, 1905 ve 1917 devrimlerini ve Sovyet iktidarını içeriyor. Kitabın Türkçe literatüre yapacağı daha önemli katkı ise, parti, Sovyet ve iktidar aygıtları arasındaki ilişkilere, iktidarda ve Sovyet yönetimindeki merkezileşmeye, milletlerin kendi kaderini tayin hakkı uygulamalarına ilişkin çok zengin bir kaynak oluşturmasıdır.
İndir (Djvu)